Najważniejszą grupą agrofagów kukurydzy, która wywiera największy wpływ na wysokość plonu oraz jego jakość, są chwasty. Walka z nimi zaliczana jest do najbardziej opłacalnych działań podejmowanych przez plantatorów [1].
Jeśli w kukurydzy nie został zastosowany herbicyd doglebowy (np. ze względu na suszę) rolnicy mają do dyspozycji szereg preparatów przeznaczonych do ochrony powschodowej. Decydując się na zabieg w takim terminie możemy bardzo precyzyjnie dobrać substancje czynne do stanu i stopnia zachwaszczenia stanowiska, pod warunkiem, że potrafimy zidentyfikować pojawiające się siewki. Pomimo, że niektóre preparaty nalistne można wykorzystać nawet w dość późnych stadiach rozwojowych kukurydzy, to z opryskiem nie powinniśmy się zbytnio ociągać. Chwasty szybko rosną i stają się coraz mniej wrażliwe na działanie herbicydów!
Chwasty dwuliścienne bardzo szkodzą kukurydzy
Spośród chwastów dwuliściennych największe znaczenie dla kukurydzy ma komosa biała, która pojawia się praktycznie na każdej plantacji. Poważnym zagrożeniem, zwłaszcza w przypadku opóźnionych siewów, są gatunki ciepłolubne m.in. psianka czarna i szarłat szorstki. Na wielu plantacjach dochodzi do kompensacji bodziszka drobnego, gatunku którego znacznie w ostatnich latach istotnie wzrosło. Problematyczne bywają rdesty, a także rdestówka powojowata, roślina do niedawna zaliczana do rdestów i chyba wciąż bardziej znana pod swoją starą nazwą jako rdest powojowy lub powojowaty.
Zwalczanie komosy białej w kukurydzy
Komosa biała to najpospolitszy chwast dwuliścienny występujący w kukurydzy, nie tylko w Polsce, lecz niemal w całej Europie. Jest to roślina bardzo konkurencyjna, która intensywnie wyczerpuje glebę ze składników pokarmowych, zwłaszcza azotu i potasu, oraz silnie zacienia łan. W doświadczeniach mikropoletkowych komosa zachwaszczająca kukurydzę w nasileniu 50 szt./m2 spowodowała obniżkę plonu o 67%. Chwasty występujące w takiej obsadzie wytworzyły 30 t/ha świeżej masy. Wg prof. Roli (IUNG-PIB) ekonomicznym progiem szkodliwości dla kukurydzy jest obecność 2 egzemplarzy komosy na m2 plantacji.
Liście komosy białej okryte są nalotem woskowym, który ogranicza wnikanie herbicydów do tkanek oraz utrudnia zatrzymywanie kropel cieczy roboczej na powierzchni roślin. Podczas oprysku na chwasty okryte grubszą warstwą wosku, np. ze względu na stres wywołany suszą, przydatne mogą być odpowiednie (zalecane w takiej sytuacji przez producentów herbicydów) adiuwanty.
Jaki oprysk na komosę w kukurydzy?
Przykładowe substancje czynne do nalistnego zwalczania/ograniczania wzrostu komosy białej w kukurydzy: 2,4-D, mezotrion, pirydat, tifensulfuron metylowy, tembotrion.
W publikacji zaprezentowano przykładowe substancje chwastobójcze możliwe do zastosowania w kukurydzy. Przed opryskiem trzeba sprawdzić zalecenia podane w etykiecie stosowanego środka ochrony roślin. |
Zwalczanie psianki czarnej w kukurydzy
Psianka czarna to roślina, którą jeszcze w latach 50. ubiegłego stulecia opisywano jako chwast raczej ruderalny, tylko czasami spotykany w ogrodach i sadach. Wraz z upływem lat sytuacja zaczęła się zmieniać i roślina ta coraz śmielej wkraczała na grunty orne. Aktualnie należy do chwastów pospolitych, zwłaszcza w okopowych oraz kukurydzy. Psianka to gatunek o bardzo dużych wymaganiach cieplnych, kiełkujący dopiero późną wiosną, gdy wierzchnia warstwa gleby nagrzeje się do 15-18°C. Dzięki tak późnym wschodom może uniknąć zniszczenia przez wcześniej aplikowane herbicydy, zwłaszcza te wnikające do roślin głównie przez liście. Wg niektórych źródeł literaturowych ekonomicznie uzasadnione jest zwalczanie psianki czarnej przy pojawieniu się 1 osobnika na 1 m2 plantacji kukurydzy [2].
Jaki oprysk na psiankę czarną w kukurydzy?
Przykładowe substancje czynne do nalistnego zwalczania/ograniczania wzrostu psianki czarnej w kukurydzy: mezotrion, nikosulfuron, pirydat, sulkotrion.
Zwalczanie bodziszka drobnego w kukurydzy
Bodziszek drobny, ze względu na niezbyt imponujące rozmiary, bywa określany jako chwast w niskim stopniu konkurencyjny dla innych roślin, zwłaszcza jeśli chodzi o światło. Jednak wschodząc wcześnie i w dużym nasileniu staje się bardzo poważnym zagrożeniem dla wysokości plonu. W ostatnich latach bodziszek obserwowany jest coraz częściej i liczniej w wielu gatunkach uprawnych. Jego znacznie wzrosło także w kukurydzy, m.in. ze względu na powszechne stosowanie przez plantatorów substancji czynnych (np. mezotrionu), które nie eliminują skutecznie tego gatunku. Walkę z bodziszkiem komplikują także rozciągnięte w czasie wschody – utrudnia to wybór optymalnego terminu zabiegu.
Jaki oprysk na bodziszka drobnego w kukurydzy?
Przykładowe substancje czynne do nalistnego zwalczania/ograniczania wzrostu bodziszka drobnego w kukurydzy: 2,4-D, nikosulfuron, petoksamid, rimsulfuron.
Zwalczanie szarłatu szorstkiego w kukurydzy
Pochodzący z Ameryki Północnej i Środkowej szarłat szorstki dotarł do Polski dopiero na początku 19 wieku. Został wówczas zidentyfikowany w okolicach Opola i Gdańska. Obecnie ten ciepłolubny gatunek jest pospolity na obszarze całego kraju, zarówno na nizinach, jak i w niższych położeniach górskich. Bardzo dobre warunki do rozwoju znajduje w roślinach uprawianych w szerokiej rozstawie rzędów. W IUNG-PIB we Wrocławiu ustalono, że szarłat występując w kukurydzy w nasileniu 2, 5, 10 i 20 szt./m² spowodował obniżkę plonu wynoszącą odpowiednio 7, 8, 20 i 32%. Chwasty w obsadzie 20 szt./m² zdołały pobrać z 1 ha 189 kg N, 43 kg P i 421 kg K! W Metodyce integrowanej ochrony kukurydzy (2013) za próg szkodliwości przyjęto 1-2 szt. szarłatu szorstkiego na 1 m2 plantacji.
Jaki oprysk na szarłat szorstki w kukurydzy?
Przykładowe substancje czynne do nalistnego zwalczania/ograniczania wzrostu szarłatu szorstkiego w kukurydzy: mezotrion, nikosulfuron, pirydat, rimsulfuron, sulkotrion, tembotrion.
Zwalczanie rdestów w kukurydzy
W uprawie kukurydzy pojawia się kilka gatunków rdestów, a najczęściej rdest szczawiolistny typowy (kolankowy), plamisty oraz ptasi. Najbardziej wymagający pod względem warunków siedliska jest rdest plamisty, który preferuje żyzne, a nawet bardzo żyzne gleby, obfitujące w wodę. Z kolei rdest szczawiolistny oraz ptasi chętnie zasiedlają także stanowiska nieco uboższe. Rdesty na ogół nie są obserwowane w dużym nasileniu, jednak zdarza się, że lokalnie występują masowo i są bardzo poważnym zagrożeniem dla upraw. Szczegółowych badań na temat szkodliwości tej grupy chwastów dla kukurydzy jak dotąd nie przeprowadzono. Uważa się, że najmniej konkurencyjny jest rdest ptasi. Zdaniem niektórych herbologów gatunek ten jest groźny wyłącznie na glebach suchych i niezbyt ubogich w wapń [3]. Natomiast rdest szczawiolistny i plamisty bywają określane w literaturze branżowej jako rośliny o dużej konkurencyjności.
Jaki oprysk na rdesty w kukurydzy?
Przykładowe substancje czynne do nalistnego zwalczania/ograniczania wzrostu w kukurydzy:
rdestu plamistego: mezotrion, petoksamid, sulkotrion, tifensulfuron metylowy, tritosulfuron + dikamba.
rdestu szczawiolistnego typowego (kolankowego): 2,4-D + florasulam, mezotrion, tembotrion, tifensulfuron metylowy, tritosulfuron + dikamba.
rdestu ptasiego: mezotrion, sulkotrion, tembotrion, tienkarbazon metylu + izoksaflutol.
Zwalczanie rdestówki powojowatej (rdestu powojowego) w kukurydzy
Rdestówka powojowata to chwast, który rolnicy często mylą z powojem. Rzeczywiście, na pierwszy rzut oka obie te rośliny są do siebie podobne, przynajmniej na etapie rozwoju wegetatywnego. Jednak w trakcie kwitnienia nie sposób już pomylić niepozornych kwiatów rdestówki z okazałymi kielichami powoju. Rdestówka to częsty intruz na polach, jednak na ogół nie pojawia się w zbyt dużym nasileniu. Za orientacyjny próg szkodliwości uznaje się występowanie kilkunastu egzemplarzy tego chwastu na m2 plantacji kukurydzy [2]. Dobierając preparat do walki z rdestówką należy pamiętać, że w etykietach herbicydów często podawana jest jej starsza nazwa – rdest powojowaty lub powojowy!
Jaki oprysk na rdestówkę powojowatą (rdest powojowy) w kukurydzy?
Przykładowe substancje czynne do nalistnego zwalczania/ograniczania wzrostu rdestówki powojowatej w kukurydzy: 2,4-D + florasulam, mezotrion, nikosulfuron, sulkotrion, tritosulfuron + dikamba.
źródła:
1. Adamczewski K., Skrzypczak G., Lisowicz F., Bubniewicz P. 1997. Aktualne problemy ochrony kukurydzy w Polsce. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 450: 63-78.
2. Bereś P. K., Mrówczyński M. (red.). 2013. Metodyka integrowanej ochrony kukurydzy dla producentów. Wyd. Inst. Ochr. Roślin, Poznań, 67 ss.
3. Wehsarg O. 1961. Chwasty polne. PWRiL, Warszawa, 336 ss.