Adiuwanty do herbicydów

Jak skutecznie zwalczać chwasty w buraku cukrowym?

Chwasty na plantacji buraka powodują istotne straty plonu. Po prawej widoczne korzenie duże, z poletek gdzie zastosowano oprysk na chwasty w buraku, po lewej niewielkie korzenie z poletek zachwaszczonych.

Początkowy etap wzrostu buraka cukrowego to czas, gdy chwasty mogą wyrządzić największe szkody. Gatunek ten wówczas rośnie powoli i jest w bardzo niskim stopniu konkurencyjny. Okres krytyczny, kiedy obecność zachwaszczenia jest najbardziej niekorzystna, zawiera się pomiędzy siewem, a wytworzeniem przez buraka 6-8 liści właściwych [1].

Decyzje Komisji Europejskiej związane z wycofywaniem kolejnych substancji czynnych powodują, że ochrona buraka cukrowego jest coraz trudniejsza. Niedawno pożegnaliśmy chlorydazon i desmedifam – herbicydy przez lata z powodzeniem wykorzystywane przez plantatorów. Na celowniku urzędników pozostają inne popularne substancje (m.in. fenmedifam i triflusulfuron metylowy), o ich dalszym losie już wkrótce powinniśmy się przekonać. Do dyspozycji rolników pozostaje wciąż kilkanaście substancji chwastobójczych (wliczając w to kilka bardzo podobnie działających graminicydów), które zastosowane terminowo i w odpowiednich kombinacjach zapewniają odpowiednią ochronę plantacji.

Herbicydy w buraku. Czym wykonać zabieg?

Do substancji uniwersalnych, które plantatorzy mogą wykorzystać zarówno doglebowo jak i nalistnie należą m.in. takie związki jak: metamitron i etofumesat. Są to herbicydy zalecane do niszczenia przede wszystkim chwastów dwuliściennych. Etofumesat oraz metamitron dostępne są w produktach jednoskładnikowych, a także w fabrycznych mieszaninach (metamitron + etofumesat, etofumesat + fenmedifam, metamitron + chinomerak).

Zwalczanie chwastów Innvigo

Większość substancji chwastobójczych zarejestrowanych do ochrony buraka cukrowego zalecana jest do zabiegów nalistnych. Jako przykładowe można tu wymienić: chlopyralid, triflusulfuron metylowy, fenmedifam, a także całą grupę graminicydów. Chlopyralid, triflusulfuron oraz fenmedifam z powodzeniem eliminują wiele groźnych gatunków dwuliściennych. Substancje te dostępne są w produktach jednoskładnikowych, a triflusulfuron oraz fenmedifam także w fabrycznych kombinacjach  (np. triflusulfuron + lencyl, fenmedfiam + etofumesat). Do niszczenia gatunków jednoliściennych plantatorzy mają do dyspozycji graminicydy (m.in. fluazyfop-P-butylowy, kletodym, propachizafop). Związki te bardzo skutecznie eliminują chwasty z rodziny traw, zarówno te jednoroczne (np. chwasty prosowate), jak i wieloletnie (np. perz). Graminicydy dostępne są w handlu w preparatach jednoskładnikowych.

W artykule przedstawiono przykładowe substancje czynne przeznaczone do ochrony buraka cukrowego. Pełna lista zarejestrowanych produktów handlowych oraz ich etykiety dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Jak stosować herbicydy w buraku?

Od lat najpopularniejszą metodą walki z chwastami dwuliściennymi w buraku cukrowym pozostaje tzw. system dawek dzielonych, czyli zazwyczaj 3-4 krotny oprysk wykonany odpowiednio dobraną dawką herbicydów. Do zabiegów wykorzystywane są najczęściej mieszaniny substancji czynnych – zarówno w postaci produktów wieloskładnikowych, jak i zalecanych kombinacji przygotowanych przez rolnika w zbiorniku opryskiwacza (tzw. „tank mix”). Pierwszy zabieg, o ile warunki na to pozwalają oraz potrafimy przewidzieć skład botaniczny zachwaszczenia, zazwyczaj warto wykonać przedwschodowo. Późniejsze opryski, już w terminie powschodowym, wykonuje się tuż po pojawieniu się na plantacji siewek chwastów. Odstęp pomiędzy kolejnymi opryskami nalistnymi to w wielu przypadkach od 5-6 do 10 dni. Jednak zalecenia odnośnie liczby zabiegów oraz odstępów czasu pomiędzy nimi podawane przez producentów preparatów (nawet zawierających identyczne substancje czynne) często się różnią – o szczegółach informują etykiety.

Oprysk na chwasty w buraku a warunki klimatyczno-glebowe

 Na skuteczność działania herbicydów istotny wpływ wywierają m.in. warunki glebowe stanowiska oraz przebieg pogody przed, w trakcie oraz bezpośrednio po zabiegu. Dla środków pobieranych przez korzenie chwastów szczególnie ważne jest odpowiednie uwilgotnienie powierzchni plantacji. Podczas suszy herbicyd jest bardzo silnie wiązany przez cząsteczki gleby, co ogranicza jego dostępność dla roślin. Chwasty mogą wówczas wzejść z nasion zalegających głębiej, bezpiecznie pokonując wierzchnią warstwę roli z niedostępnym w takich warunkach herbicydem.

Zwalczanie chwastów Innvigo

Rolnicy planując oprysk muszą zwrócić uwagę także na temperaturę powietrza. Wraz z jej wzrostem (w pewnych granicach) wzrasta również skuteczność działania herbicydów. Dla wielu substancji chwastobójczych stosowanych w buraku jako temperaturę optymalną do przeprowadzenia zabiegu podaje się przedział od ok. 12 lub 15°C do 20 lub 23°C (25°C) [2]. Zbyt niskie temperatury mogą wpłynąć negatywnie na wnikanie herbicydu do roślin oraz spowolnić, a czasami uniemożliwić jego działanie. Wysokie temperatury również są niekorzystne – mogą obniżyć skuteczność zabiegu lub zwiększyć ryzyko uszkodzenia plantacji. Dlatego zawsze należy zweryfikować jakie są zalecenia w tym zakresie dla konkretnego produktu chwastobójczego.

Niebezpieczny tercet: komosa, szarłat i samosiewy rzepaku

KOMOSA BIAŁA to najpospolitszy chwast dwuliścienny występujący na plantacjach buraka cukrowego. Często pojawia się w bardzo dużym nasileniu i jeśli nie zostanie skutecznie wyeliminowana może całkowicie zagłuszyć roślinę uprawną. Przeprowadzone w IOR–PIB badania wykazały, że konkurencyjność komosy białej w stosunku do buraka cukrowego zależy przede wszystkim od warunków wilgotnościowych panujących na stanowisku i jej próg szkodliwości zawiera się w przedziale od 1 do 5 szt./10 m2 [3].

Jaki oprysk na komosę w buraku?

Do zwalczania/ograniczania wzrostu komosy białej w buraku można wykorzystać m.in.: metamitron, tienkarbazon metylu + foramsulfuron ( taka mieszanina może być stosowana wyłącznie w odmianach buraka odpornych na herbicydy z grupy inhibitorów ALS!).

SZARŁAT SZORSTKI to gatunek ciepłolubny, którego siewki można zaobserwować dopiero późną wiosną. W korzystnych warunkach szybko dorasta do imponujących rozmiarów, wykorzystując przy tym pokaźne ilości składników pokarmowych oraz wody. Wg niektórych źródeł orientacyjnym progiem szkodliwości dla buraka cukrowego jest zaledwie 1 egzemplarz szarłatu przypadający na 10 m2 plantacji. Gatunek ten jest rośliną żywicielską dla m.in. sprawcy zgorzeli siewek buraka oraz chwościka buraka.

Jaki oprysk na szarłat w buraku?

Do zwalczania/ograniczania wzrostu szarłatu szorstkiego w buraku można wykorzystać m.in.: metamitron, triflusulfuron metylowy.

SAMOSIEWY RZEPAKU to częsty problem tych stanowisk, gdzie w płodozmianie pojawia się rzepak. Osypane nasiona tego gatunku mogą długo przetrwać w glebie i stwarzać problemy nawet przez kilka kolejnych lat. Rzepak pojawia się na plantacji wcześniej niż buraki i szybko osiąga zaawansowane stadia rozwojowe. Jego szkodliwość wynika także z faktu, że rzepak jest rośliną żywicielską dla mątwika burakowego.

Jaki oprysk na samosiewy rzepaku w buraku?

Do zwalczania/ograniczania wzrostu samosiewów rzepaku w buraku można wykorzystać m.in.: metamitron, triflusulfuron metylowy, tienkarbazon metylu + foramsulfuron ( taka mieszanina może być stosowana wyłącznie w odmianach buraka odpornych na herbicydy z grupy inhibitorów ALS!).

źródła:
1. Piszczek J., Tratwal A., Strażyński P. (red.) 2020.
Poradnik sygnalizatora ochrony buraka. IOR-PIB, Poznań, 234 ss.
2. Paradowski A. 2015. Herbologia w tabelach. Grupa Osadkowski, 499 ss.
3. Piszczek J., Strażyński P., Mrówczyński M. (red.) 2018. Metodyka integrowanej ochrony buraka cukrowego i pastewnego dla doradców. IOR-PIB, Poznań, 184 ss.