rdest ptasi

Polygonum aviculare L.
Nazwa angielska: prostrate knotweed, knotgrass.
Rodzina: rdestowate (Polygonaceae).

Wygląd, cechy szczególne

SIEWKA
Łodyżka podliścieniowa naga, czerwono nabiegła. Liścienie równowąskie (dł. 7-10 mm dł., 0,9-1,5 mm szer.), nagie, tępo zakończone, nasadami zrośnięte w błoniastą pochewkę (dodano 03-01-2021).

ROŚLINA DOROSŁA
Pęd o długości 15-60 cm, leżący, pełzający lub podnoszący się, rozgałęziony u nasady. Liście lekko zaostrzone lub łopatkowate, eliptyczne lub owalno-podługowate. Na całej roślinie jednakowe. Kwiaty niewielkie, wyrastające w kątach liści. Owocem jest trójgraniasty orzeszek.

Okres kwitnienia

maj – październik/listopad

Cykl życiowy, biologia

Rdest ptasi to gatunek jednoroczny jary. Pojedyncza roślina wytwarza, w zależności od warunków siedliska, od 125-200 do 6400 nasion. Najwięcej nasion kiełkuje z głębokości do 3 cm. Wg wielu autorów nasiona mogą zachować żywotność przez ok. 60 lat. Okazuje się jednak, że w specyficznych warunkach mogą przetrwać o wiele dłużej. W trakcie prac archeologicznych wydobyto 1500 letnie zdolne do kiełkowania nasiona (aktualizacja 22-01-2017).  Część nasion może utrzymać żywotność przechodząc przez przewód pokarmowy zwierząt (owce, bydło, konie, ptaki), co sprzyja rozprzestrzenianiu gatunku (dodano 15-02-2018).

Rdest ptasi jest gatunkiem przystosowanym do prowadzenia wegetacji w niesprzyjających warunkach siedliskowych. Może rozwijać się na stanowiskach ubogich w składniki pokarmowe, zasolonych oraz skażonych metalami ciężkimi. Toleruje suszę, a także okresowe podtapianie (dodano 06-03-2021).

Występowanie, szkodliwość

Rdest ptasi to roślina bardzo pospolita na terenie Polski. Często spotykana na stanowiskach ruderalnych. Zachwaszcza zboża ozime i jare, okopowe, strączkowe, kukurydzę, ogrody. Źródła brytyjskie podają, że 50 szt. rdestu ptasiego na m² plantacji obniża plon pszenicy o 5% (dodano 13-02-2019).

Typowe warunki siedliskowe

wskaźnik świetlny: pełne światło
wskaźnik wilgotnościowy: gleby świeże
wskaźnik trofizmu: gleby zasobne – gleby umiarkowanie ubogie
wskaźnik kwasowości gleby: gleby obojętne (6≤ pH <7) / gleby zasadowe (pH >7) [1]

Zwalczanie rdestu ptasiego

Wrażliwość na herbicydy: np. 2,4-D + dikamba (dodano 22-02-2023), bromoksynil, fluroksypyr (dodano 24-01-2022), nikosulfuron, metobromuron, tembotrion (dodano 01-10-2018), triflusulfuron metylowy (dodano 06-03-2021).

*Skuteczność herbicydu zależy od wielu czynników m.in. fazy rozwojowej chwastu, dawki i formulacji preparatu. Dlatego informacji dotyczących wrażliwości chwastów na działanie środka chwastobójczego należy zawsze szukać w jego etykiecie.

Inne informacje

Ziele rdestu ptasiego wykorzystywane jest w ziołolecznictwie. Nasiona są chętnie zjadane przez różne gatunki ptaków, stąd nazwa gatunkowa – aviculare pochodząca od łacińskiego aviculus – co oznacza „niewielki ptak”.

Galeria zdjęć

źródła:
1. Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Wyd. Inst. Bot. PAN, Kraków, 183 ss.