Anagallis arvensis L.
Nazwa angielska: scarlet pimpernel, red pimpernel, red chickweed.
Rodzina: pierwiosnkowate (Primulaceae)
Wygląd, cechy szczególne
Łodyga nieowłosiona (dł. 5-20 cm), czterokanaciasta, rozgałęziona, podnosząca się lub płożąca. Liście jajowate lub jajowatopodługowate, siedzące, od spodniej strony z ciemnymi kropkami. Płatki korony zazwyczaj czerwone, w dolnej części zachodzące na siebie brzegami, całobrzegie (aktualizacja 08-08-2017, 10-03-2021). Szypułki ok. 2x dłuższe od liści. Działki kielicha zaostrzone (dodano 19-08-2019). Owocem jest wielonasienna kulista torebka, otwierająca się wieczkiem. Nasiona 3-graniaste.
Występuje również forma kurzyśladu polnego o niebieskich kwiatach – A. arvensis L. for. azurea (nie mylić z kurzyśladem błękitnym!) (dodano 10-03-2021).
Dolna strona blaszek liściowych z charakterystycznymi kropkami (dodano 05-02-2018).
Gatunki podobne
Kurzyślad błękitny, wytwarzający płatki niebieskie, nie zachodzące na siebie brzegami, nieregularnie ząbkowane. Gatunek rzadki, bliski zagrożenia, w Polsce występujący na małej liczbie stanowisk (do stu). Na Dolnym Śląsku uznany za gatunek wymarły (aktualizacja 10-03-2021).
Okres kwitnienia
maj-wrzesień/październik.
Cykl życiowy, biologia
Kurzyślad polny jest rośliną jednoroczną, zazwyczaj występują formy jare, rzadko ozime. Kiełkowanie nasion może odbywać się już przy 2°C, jednak optymalna temperatura zawiera się w przedziale 7-20°C (dodano 09-07-2018). Nasiona w glebie mogą przetrwać do 7 lat (dodano 02-04-2019).
Występowanie, szkodliwość
Kurzyślad nie stanowi dużego zagrożenia dla roślin uprawnych. Zachwaszcza praktycznie wszystkie uprawy rolnicze (jare i ozime) oraz ogrody.
Typowe warunki siedliskowe
wskaźnik świetlny: umiarkowane światło
wskaźnik wilgotnościowy: gleby świeże
wskaźnik trofizmu: gleby umiarkowanie ubogie – gleby zasobne
wskaźnik kwasowości gleby: gleby umiarkowanie kwaśne (5≤ pH< 6) / gleby zasadowe (pH>7) [1]
Zwalczanie kurzyślada polnego
Wrażliwość na herbicydy np.*: bromoksynil, chlorotoluron, dikamba, flurochloridon, jodosulfuron metylosodowy, lenacyl, linuron, MCPA, nikosulfuron, oksyfluorofen.
*Skuteczność herbicydu zależy od wielu czynników m.in. fazy rozwojowej chwastu, dawki i formulacji preparatu. Dlatego informacji dotyczących wrażliwości chwastów na działanie środka chwastobójczego należy zawsze szukać w jego etykiecie.
Inne informacje
Nazwa polska kurzyśladu wzięła się od charakterystycznego unerwienia liści, przypominającego kurzą łapę.
Kurzyślad jest zaliczany do roślin trujących. Zawiera toksyczne saponiny i glikozydy, flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne oraz gorycz glikozydową [2].
źródła:
1. Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Wyd. Inst. Bot. PAN, Kraków, 183 ss.
2. Żuraw B., Haratym W., Tietze M., Weryszko-Chmielewska E. 2014. Rośliny dziko rosnące o właściwościach toksycznych. Alergoprofil 10 (1): 19-27.