stulicha psia

Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl
Nazwa angielska: herb sophia, flixweed, tansy mustard
Rodzina: kapustowate (Brassicaceae)

Wygląd, cechy szczególne

SIEWKA
Łodyżka podliścieniowa fioletowo przebarwiona lub zielona, długość około 5 mm. Liścienie podługowato-eliptyczne, na długich ogonkach, tępo zakończone, długość 4-7 mm, szerokość do 2 mm (dodano 23-01-2021).

ROŚLINA DOROSŁA
Łodyga wyprostowana, wraz z liśćmi omszona, przeciętnie dorasta do 20-80 cm. Liście sinozielone, podwójnie lub potrójnie pierzastodzielne. Kwiatostan grono, kwiaty drobne, żółtawe. Łuszczyny mniej więcej 1,5x dłuższe od szypułek, łukowato wzniesione. Nasiona owalne, brodawkowane, brunatnożółte, delikatnie spłaszczone (dodano 24-11-2020).

Okres kwitnienia

maj-październik

Cykl życiowy, biologia

Stulicha psia to gatunek jednoroczny jary lub zimujący. Wschodzi zarówno wiosną, jak i jesienią. Zimuje w stadium rozety. Egzemplarze zimujące wytwarzają więcej rozgałęzień, są wyższe i plenniejsze od form jarych [1] (dodano 12-03-2018). Produkuje ogromne ilości nasion – na polach uprawnych przeciętnie 20 tys., a przy braku konkurencji nawet ponad 700 tys. Nasiona kiełkują wyłącznie z najpłytszej warstwy gleby (maksymalnie z kilku centymetrów).

• W badaniu Kapelusznego i Haliniarz [3] najwięcej nasion kiełkowało z powierzchni gleby (42,1%), w miarę zwiększania głębokości siewu liczba wschodów zmniejszała się, z 4 cm wykiełkowało już tylko 4% diaspor (dodano 15-12-2018).
• W badaniu wazonowym stulicha rosnąca na glebie pseudobielicowej wytworzonej z piasku gliniastego była najbardziej plenna oraz wyprodukowała najwyższą biomasę (porównywano: czarnoziem zdegradowany wytworzony z lessu, ciężką rędzinę wytworzoną z opoki kredowej, glebę brunatną wytworzoną z lessu, glebę pseudobielicową wytworzoną z piasku gliniastego i glebę pseudobielicową wytworzoną z piasku słabo gliniastego) [1] (dodano 28-04-2018).
• Po II wojnie światowej gatunek ten wchodził w skład tzw. flory gruzowisk – zbiorowisk roślinnych, które tworzyły się na gruzach zbombardowanych podczas nalotów miast.

Występowanie, szkodliwość

Zachwaszcza praktycznie wszystkie uprawy rolnicze, często okopowe, zboża i rzepaki. Pospolity chwast ruderalny. Pszenica silnie zachwaszczona stulichą plonuje 18-30% gorzej.

Typowe warunki siedliskowe

wskaźnik świetlny: umiarkowane światło
wskaźnik wilgotnościowy: gleby świeże
wskaźnik trofizmu: gleby zasobne
wskaźnik kwasowości gleby: gleby obojętne (6≤ pH <7) [2]

Zwalczanie stulichy psiej

WRAŻLIWOŚĆ NA HERBICYDY*
np. 2,4-D, chlorotoluron, florasulam (aktualizacja 09-03-2020), metazachlor, MCPA, sulfosulfuron.

METODY NIECHEMICZNE
Zwiększenie normy wysiewu rzepaku może w pewnym stopniu ograniczyć rozwój stulichy psiej. Jednak ze względu, że jest to jednak gatunek tolerujący częściowe zacienienie (preferujący umiarkowane światło) nie jest to działanie wystarczające [4] (dodano 10-01-2022).

*Skuteczność herbicydu zależy od wielu czynników m.in. fazy rozwojowej chwastu, dawki i formulacji preparatu. Dlatego informacji dotyczących wrażliwości chwastów na działanie środka chwastobójczego należy zawsze szukać w jego etykiecie.

Inne informacje

Łacińska nazwa rodzajowa stulichy („Descurainia„) upamiętnia francuskiego botanika i aptekarza Françoisa Descuraina (1658-1740), natomiast nazwa gatunkowa („sophia„) pochodzi od greckiego słowa oznaczającego mądrość – co jest nawiązaniem do jej rzekomych właściwości leczniczych (dodano 16-02-2023).

Galeria zdjęć

źródła:
1. Haliniarz M. 2006. Wybrane cechy biologiczne stulichy psiej (Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl). Acta Agrophys. 8(2): 357–366.
2. Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Wyd. Inst. Bot. PAN, Kraków, 183 ss.
3.Kapeluszny J., Haliniarz M. 2007. Wybrane elementy biologii kiełkowania stulichy psiej (Descurainia sophia Webb. ex Prantl.) i stokłosy żytniej (Bromus secalinus L.). Ann. UMCS, Sec. E 62(2): 226–233.
4. Landau C. A., Schutte B. J., Mesbah A. O., Angadi S. V. 2017. Flixweed (Descurainia sophia) shade tolerance and possibilities for flixweed management using rapeseed seeding rate. Weed Technol 31:477–486.