bylica pospolita

Artemisia vulgaris L.
Nazwa angielska: common wormwood, mugwort
Rodzina: astrowate (Asteraceae)

Wygląd, cechy szczególne

SIEWKA
Łodyżka podliścieniowa naga, niewysoka (do 10 mm), brunatna, o grubości ok. 1 mm. Liścienie owalne (dł. 3-6 mm, szer. 2-3 mm), siedzące na zwężonej nasadzie, na szczycie zaokrąglone, nietrwałe. Dwa pierwsze liście owalne lub jajowate, całobrzegie lub z parą bądź dwoma parami ząbków pod szczytem blaszki, szczytem delikatnie zaostrzone (dodano 26-10-2023).

ROŚLINA DOROSŁA
Łodyga wzniesiona (0,5-1,5 m), wiechowato rozgałęziona, zazwyczaj czerwonawo nabiegła, w dolnej części naga, w górnej krótko owłosiona. Liście dolne pierzastodzielne z ogonkami, o odcinkach lancetowatych, ostrych. W środkowej i górnej części pędu liście siedzące. Kwiatostanem są koszyczki, skupione w rozgałęzioną wiechę. Kwiaty żółtawe lub czerwonawe. Owoc to podługowata niełupka.

Okres kwitnienia

lipiec-wrzesień/październik

Cykl życiowy, biologia

Roślina wieloletnia (bylina) zimująca w postaci podziemnego kłącza. Rozmnaża się generatywnie (niełupki) oraz wegetatywnie (kłącza). Zabiegi uprawowe podczas których kłącze zostaje rozdrobnione i rozwleczone po plantacji przyczyniają się do wzrostu zachwaszczenia. 10 cm fragment kłącza przez 4 miesiące może osiągnąć łączną długość 23 m (dodano 18-05-2019).

Bylica jest gatunkiem bardzo plennym. W korzystnych warunkach jedna roślina może wytworzyć nawet do 450 tys. niełupek (inne źródła: maks. 200 tys.). Niektóre biotypy nie są w stanie wyprodukować żywych niełupek (dodano 04-12-2017). Minimalna temperatura dla kiełkowania bylicy wynosi 7°C, optymalna 25°C (dodano 26-07-2018).

Występowanie, szkodliwość

Bylica pospolita jest rośliną powszechnie występującą na terenie całego kraju. Zachwaszcza sady, ogrody, uprawy wieloletnie, pojawia się również w roślinach jednorocznych (na ogół w niewielkim nasileniu). Gatunek silnie konkurencyjny. Kukurydza re­aguje istotnym obniżeniem wzrostu i plonowania konkurując z bylicą w obsadzie 5 szt./m² (siewki wyrastające z nasion) lub 1 szt./m² (siewki wyrastające z kłączy) [1] (aktualizacja 22-08-2017).

Bylica może wydzielać do środowiska substancje o działaniu allelopatycznym, które hamują wzrost niektórych roślin. Allelopatyny uwalniane są z kłączy (do gleby) oraz z liści (formy lotne przedostające się do atmosfery) (dodano 24-12-2019).

Typowe warunki siedliskowe

wskaźnik świetlny: pełne światło
wskaźnik wilgotnościowy: gleby świeże
wskaźnik trofizmu: gleby zasobne
wskaźnik kwasowości gleby: gleby obojętne (6≤ pH <7) – gleby zasadowe (pH>7) [2]

Zwalczanie bylicy pospolitej

• wrażliwość na herbicydy: Gatunek trudny do wyeliminowania, herbicydy często niszczą wyłącznie część nadziemną, która z czasem odrasta. Zastosowanie pikloramu oraz chlopyralidu pozwoliły na wyeliminowanie bylicy pospolitej i zapobiegły odrastaniu przez 21 tygodni po zabiegu.
• metody niechemiczne: W starszych źródłach (lata 50. ubiegłego wieku) można natrafić na informację, że bylicę można bardzo łatwo zniszczyć przez uprawę okopowych lub kilkukrotne przeoranie pola (dodano 26-04-2019).

Inne informacje

W niektórych krajach używana jako przyprawa do mięsa. Nazwa rodzajowa bylicy – Artemisia pochodzi od greckiej bogini Artemidy – opiekującej się m.in. roślinnością.

Przeczytaj także: Oprysk na chwasty w zbożach ozimych. Jaki herbicyd wybrać na wiosnę?

 źródła:
1. Gołębiowska H. 2012. Konkurencyjne oddziaływanie Artemisia vulgaris L. w zależności od terminu siewu kukurydzy uprawianej w monokulturze. Zesz. Nauk. UP Wroc., Rol. C, 584: 25–34.
2. Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Wyd. Inst. Bot. PAN, Kraków, 183 ss.